Συνέντευξη του Πέτρου Πετρίτη στην εφημερίδα ΜΑΧΗ της Αίγινας, Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Αίγινας και της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής Δήμου Αίγινας.
1) Πόσο σημαντικά είναι τα προβλήματα στο νησί; Οι κάτοικοι παραπονούνται ότι συνεχίζουν να τους πνίγουν τα σκουπίδια, ότι έμειναν χωρίς νερό μεσούσης της καλοκαιρινής περιόδου, ότι τα λιμάνια παραμένουν προβληματικά, ότι η κατασκευή του βιολογικού μοιάζει όνειρο απατηλό.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει όνειρο απατηλό, ακόμα και αν μιλάμε για τη σημερινή οικονομική συγκυρία, υπό την προϋπόθεση ότι ο στόχος είναι κοινό ζητούμενο σύσσωμης της κοινωνίας. Είναι σίγουρο ότι βιώνουμε όλοι μια περίοδο «έκτακτης ανάγκης» στη δουλειά, στο σπίτι, στην καθημερινότητά μας. Και στον δήμο μας, αφού ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης τείνει να αλλοιωθεί πλήρως. Όμως, δήμος είναι ουσιαστικά οι ίδιοι οι πολίτες. Όπως έχω αναφέρει ξανά, στην Αίγινα η κρίση μάς έπληξε περισσότερο, δίνοντας στο νησί την εικόνα «ανοχύρωτης πόλης». Μην έχοντας λύσει -εδώ και πολλά χρόνια- βασικά ζητήματα, όπως το νερό, η αποκομιδή των σκουπιδιών, ο βιολογικός, οι λιμένες κτλ. βρεθήκαμε (μαζί και με άλλους δήμους) σαν σε ελεύθερη πτώση από μεγάλο υψόμετρο. Το θέμα είναι να επιζήσουμε. Και αυτό θα επιτευχθεί με τη συνένωση δυνάμεων. Το γεγονός ότι τα μέσα είναι πενιχρά και η οικονομική κατάσταση του δήμου είναι δραματική, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποποιούμαστε όποιας προσωπικής ευθύνης, καταλογίζοντας την μόνο στους άλλους. Σήμερα χρειάζεται, περισσότερο από ποτέ, να κατανοήσουν οι Αιγινήτες ότι η δημοτική αρχή καταβάλλει καθημερινά πολύ μεγάλη προσπάθεια να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να παράξει έργο (βλέπε τέταρτο καλώδιο Δ.Ε.Η., έναρξη χερσαίων έργων, υποθαλάσσιος αγωγός, ένταξη του βιολογικού στο ΕΠΠΕΡΑΑ, δημοπράτηση των Καποδιστριακών κτηρίων, λιμάνια κ.ά.) αλλά και σε θέματα τουρισμού, πολιτισμού και κοινωνικής μέριμνας. Οφείλουμε (κυρίως στον ίδιο μας τον εαυτό) να αποκτήσουμε «δημοτική συνείδηση»,προκειμένου να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή, βασική αξία της εποχής.
2) Ο «Καλλικράτης» φαίνεται να έδωσε τη χαριστική βολή στην Αίγινα. Η έλλειψη κονδυλίων (συνεπεία της εφαρμογής του) παρέλυσε όλες τις ουσιαστικές λειτουργίες του νησιού, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί σειρά προβλημάτων, ιδιαίτερα σε περιβαλλοντικό επίπεδο. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τα ζητήματα αυτά, για τα οποία ο κόσμος διαμαρτύρεται και η αντιπολίτευση σας κατηγορεί;
Θα ήθελα να προσεγγίσω το θέμα από διαφορετική πλευρά, προκειμένου να αποφύγω τον εύκολο δρόμο του λαϊκισμού και της δημαγωγίας περί «Καλλικράτη». Η θεσμική ανασύσταση της τοπικής αυτοδιοίκησης εθεωρείτο η πλέον επιβεβλημένη για την ανασυγκρότηση του κράτους συνολικά. Ως Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου βιώνω καθημερινά τις δυσκολίες και δυσλειτουργίες που έχει επιφέρει το νέο πρόγραμμα, όμως ας μην ξεχνάμε ότι έχει θεμελιώσει τη διαφάνεια στον δήμο, αφού και η παραμικρή κίνηση (όπως η αγορά στυλό) αναρτάται στην ιστοσελίδα ΔΙΑΥΓΕΙΑ. Είναι γεγονός ότι έχουν συρρικνωθεί οι δημοτικές επιχειρήσεις (κύρια πηγή ζημίας για πολλούς δήμους), έχει μειωθεί στο ελάχιστο ο συνολικός αριθμός των δήμων (οικονομίες κλίμακας – λιγότερη σπατάλη), ενώ προβλέπεται (στα χαρτιά τουλάχιστον) η μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων (20% του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, 12% του ΦΠΑ και 50% του φόρου ακίνητης περιουσίας). Κάτι που, βεβαίως, δεν έγινε ποτέ, με ορατό τον κίνδυνο να μετατρέψει το «υδροκέφαλο» κράτος την αυτοδιοίκηση σε… ετεροδιοίκηση, αγνοώντας το Σύνταγμα της Ελλάδος σύμφωνα με το οποίο η τοπική αυτοδιοίκηση έχει τον χειρισμό των θεμάτων της. Άλλωστε, ο δήμος (ως α΄ βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης) αποτελεί τον κοντινότερο στους πολίτες δημόσιο φορέα και, όταν θίγεται η βιωσιμότητα αυτού, είναι λογικό να αδυνατεί να τους παράσχει ακόμα και βασικές υπηρεσίες. Με άλλα λόγια, ο «Καλλικράτης» απέτυχε γιατί συνέπεσε χρονικά με μια πρωτόγνωρη για τον τόπο μας οικονομική ύφεση. Όσον αφορά την Αίγινα, προσπαθούμε να αντλήσουμε όσα περισσότερα μπορούμε από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, παραμένοντας σθεναροί στη διεκδίκηση όσων το κράτος μας οφείλει τόσα χρόνια, δηλαδή των βασικών υποδομών του νησιού.
3) Με τον τουρισμό τι θα γίνει; Υπήρξε μείωση το 2012; Όλοι ξέρουμε ότι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις αποτελούν τουριστικό πόλο έλξης. Φέτος πώς λειτούργησε αυτό;
Η φετινή τουριστική κίνηση υπήρξε μειωμένη κατά τους μήνες Μάιο-Ιούνιο (λόγω του ρευστού πολιτικού κλίματος με αλλεπάλληλες εκλογικές διαδικασίες), σταθερή κατά τον Ιούλιο, ενώ αυξήθηκε σημαντικά κατά τον Αύγουστο (με αποκορύφωμα την εβδομάδα του Δεκαπενταύγουστου), κυρίως λόγω της μεγάλης διάρκειας παραμονής επισκεπτών στο νησί που εκτόξευσε τον συνολικό πληθυσμό κοντά στις 70.000. Όσον αφορά τον Σεπτέμβριο, αυτός κύλησε σε ικανοποιητικά επίπεδα, παρ’ όλη τη σημαντική μείωση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης. Οι πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις ήταν πλούσιες και αυτό το καλοκαίρι, αποτελώντας βασικούς πυλώνες προσέλκυσης επισκεπτών στην Αίγινα: Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Beach Volley τον Ιούνιο, Φεστιβάλ Θεάτρου τον Ιούλιο, Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ τον Αύγουστο, Φεστιβάλ Φιστικιού τον Σεπτέμβριο. Τέλος, η φετινή επικοινωνιακή στρατηγική μας κινήθηκε σε τρεις άξονες: Πρώτον, σε διαδικτυακό επίπεδο, δημιουργήσαμε και λειτουργούμε τη νέα, αμιγώς τουριστική, ιστοσελίδα www.discoveraegina.gr, με ταυτόχρονη παρουσία μας στα λεγόμενα socialmedia (facebook,twitter). Δεύτερον, υπάρχουν αρκετά συχνές αναφορές (ρεπορτάζ, συνεντεύξεις) σε ελληνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης χάρη στις τέσσερις μεγάλες εκδηλώσεις-«ναυαρχίδες» του νησιού, όπως ανέφερα παραπάνω. Τέλος, συνεχίζουμε να υποδεχόμαστε ξένους τουριστικούς πράκτορες, δημοσιογράφους και touroperators μέσω των αποκαλούμενων famtrips–inspections (επισκέψεων με σκοπό την εξοικείωση). Τους τελευταίους μήνες φιλοξενήσαμε πάνω από 2.500 και γίναμε αποδέκτες ιδιαιτέρως θετικών σχολίων εκ μέρους τους.
4) Ο υδρομεταφορέας απειλεί ότι θα σταματήσει να προμηθεύει το νησί με νερό, γιατί δεν πληρώνεται. Ο δήμος δεν έχει χρήματα. Τι σκοπεύετε να κάνετε; Θα αναγκαστούν, για άλλη μια φορά το καλοκαίρι, οι τουρίστες να εγκαταλείψουν την Αίγινα;
Οι υδρομεταφορείς κάνουν τη δουλειά τους (δηλαδή τη μεταφορά νερού) και εμείς τη δική μας (εξορθολόγιση τιμολογίου ύδρευσης, αποτελεσματικότητα στην είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών, μείωση απωλειών και ενίσχυση των επιδοτήσεων). Κατανοώ το γεγονός ότι έχουν αλλάξει άρδην οι όροι της αγοράς (π.χ. όχι πιστώσεις στα πετρέλαια-λάδια για τα πλοία, άμεση έκδοση τιμολογίου με τη φορτωτική – άρα μηνιαία καταβολή Φ.Π.Α. κ.λπ.), από την άλλη, όμως, πρέπει και εκείνοι με τη σειρά τους να καταλάβουν ότι οι απειλές και το εμπάργκο δεν βοηθούν στην αρμονική συνεργασία. Είμαστε ένας τουριστικός δήμος και η όποια δυσλειτουργία δυσφημίζει και, γενικότερα, θίγει την οικονομική δραστηριότητα του νησιού μας. Ο δρόμος της συνεννόησης είναι ο πλέον ενδεδειγμένος και πέραν αυτού η δημοτική αρχή -και, ας μου επιτραπεί, η κοινωνία ολόκληρη- παραμένει επικεντρωμένη και αταλάντευτη ως προς την υλοποίηση των χερσαίων έργων ύδρευσης και του υποθαλάσσιου αγωγού, κάτι που θα λύσει μόνιμα το πρόβλημα της ύδρευσης.
5) Μιας και ο τουρισμός δεν πάει καλά, η παραγωγή φιστικιού μπορεί να αποτελέσει επαγγελματική απασχόληση των κατοίκων;
Η Αίγινα ακολουθεί την καινούργια ροή των πραγμάτων, ψάχνοντας τον βηματισμό της στα νέα οικονομικά δεδομένα, στη νέα εποχή στην οποία έχει περιέλθει η χώρα συνολικά. Αν και θα ήταν χρήσιμο να υπάρξει μία μελέτη σχετικά με τη σύνθεση της τοπικής κοινωνίας μας στη σημερινή της μορφή (βάσει ποιοτικών χαρακτηριστικών, κοινωνικών και οικονομικών στοιχείων), προκειμένου να αποτελέσει χρήσιμο «εργαλείο» για τη δημοτική αρχή και τους φορείς του νησιού, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω στο ότι ο τουρισμός (και ό,τι τον αφορά) αποτελεί -πλέον- την κύρια οικονομική δραστηριότητα για τους Αιγινήτες. Παρ’ όλα αυτά, επιφέρει εποχικό κέρδος, χωρίς να εξασφαλίζει εισόδημα ολοχρονίς. Επομένως, δεν μπορεί να λειτουργεί ως «μονοκαλλιέργεια». Ο αγροτικός τομέας, κυρίως με την παραγωγή φιστικιού, παίζει σημαντικό ρόλο, λειτουργώντας όμως ως συμπληρωματικό εισόδημα. Τι μπορούμε να κάνουμε; Να καταπιαστούμε με εναλλακτικές δραστηριότητες και καινοτόμες ιδέες σε πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα, να βασιστούμε στην υπάρχουσα γνώση και εμπειρία, να δώσουμε στην παραγωγή και στις υπηρεσίες μας μία πιο ελκυστική μορφή, προωθώντας τις καταλλήλως, ούτως ώστε να αυξήσουμε το τοπικό «ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών». Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται και η πρωτοβουλία της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής Δήμου Αίγινας για το «Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας», δηλαδή τη δημιουργία ενός τοπικού δικτύου (cluster) αναφορικά με την αιγινήτικη αγροδιατροφή, με πιστοποίηση και ανάπτυξη σχετικών δραστηριοτήτων οι οποίες θα συνδέονται με τον πρωτογενή τομέα, τη μεταποίηση, τον τουρισμό και την παροχή υπηρεσιών.
6) Κάτι τελευταίο: Ο πολιτικός συνδυασμός στον οποίο ανήκετε έχει παρουσιάσει πολλές ρωγμές και, όπως λέγεται, ετοιμάζονται και άλλες. Τι σκοπεύετε να κάνετε στις ερχόμενες δημοτικές εκλογές; Σκέπτεστε νέες συνεργασίες και με ποιους;
Είναι αλήθεια ότι στον συνδυασμό μας έχουν παρατηρηθεί διαφωνίες και αποχωρήσεις. Αυτό, βεβαίως, συμβαίνει όλα τα χρόνια και στους περισσότερους πολιτικούς συνδυασμούς είτε βρίσκονται στην εξουσία είτε στην αντιπολίτευση. Ίσως γιατί η φυγή είναι ευκολότερη από την παραμονή, την αντιμετώπιση των δυσκολιών, τη συμμετοχή στην τεχνοκρατική αντιμετώπιση ενός θέματος και την ομαδική δουλειά. Συνεπώς, κάποιοι προτιμούν να αποχωρήσουν παρά να συστρατευθούν σε έναν κοινό στόχο, ένα κοινό όραμα. Ακόμα και σε αυτές τις ακραίες και δύσκολες για τον τόπο μας συνθήκες. (Χάριν αστεϊσμού, αυτό αποδεικνύεται με μαθηματικό τρόπο από τη «Θεωρία των Παιγνίων».) Από κριτική έχουμε αρκετή, πράξεις μας λείπουν! Άλλη μία σημαντική παρατήρηση που έχω να κάνω είναι σχετικά με το νοσηρό κλίμα που επικρατεί, σε πολλές περιπτώσεις, στον τοπικό δημόσιο βίο (μέσα και έξω από το Δ.Σ., ένα σύστημα σχέσεων και εξάρτησης με τοπικά Μ.Μ.Ε κτλ.) και απωθεί τη νέα γενιά από τη συμμετοχή στα κοινά. Είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαιτέρως, καθώς ένα δυναμικό κομμάτι της νεολαίας του τόπου μας, με γνώσεις και θέληση, δεν επιθυμεί να ασχοληθεί εκ των έσω με την πρόοδο του νησιού μας. Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω μία πολιτική πρόβλεψη για το μέλλον των δημοτικών θεμάτων: Όπως διαφαίνεται, θα επικρατήσουν δύο πόλοι, ένας που θα εκπροσωπεί συντηρητικές, αναχρονιστικές και φιλολαϊκίστικες τάσεις και ο άλλος που θα εκπροσωπεί την τεχνογνωσία, την πρόοδο και την ανάληψη ευθύνης για το νησί μας.
Πέτρος Πετρίτης 